Om te beginnen moet uw hond naar u luisteren. Daarom is gehoorzaamheid de basis van alle andere activiteiten. Dat klinkt streng, maar het is fundamenteel voor een goede relatie met uw hond.
Samenwerken om te overleven
De voorouders van honden zijn wolven. Wolven leven van nature in een roedel met een strikte hiërarchie. Dat vergroot hun overlevingskansen. In een efficiënte en stabiele roedel weet elk lid wat zijn taak is en wat er van hem verwacht wordt. Door zo samen te werken kan er zo veel mogelijk energie gestopt worden in de belangrijkste bezigheid van een wolf: het jagen op prooidieren en het zorgen voor nageslacht.
Het gezin als roedel
Ondanks dat door tussenkomst van de mens de verschillen tussen wolven en honden steeds groter zijn geworden, zijn er nog steeds veel overeenkomsten in het gedrag van honden en wolven. Een hond die geen duidelijke leiding krijgt, zal zich onzeker gaan voelen. Zijn lot is immers afhankelijk van het functioneren van de roedel in zijn geheel. Voor uw hond bent u de aangewezen leider en fungeert het gezin als roedel.
Verkeerd begrepen
De gehoorzaamheidstraining begint al wanneer de pups nog bij de moeder zijn. Enkele weken na de geboorte zal de moeder de pups wanneer nodig corrigeren. Uiteindelijk komt een pup bij u wonen. U moet nu de functie van de moeder overnemen. Dat is lastig, aangezien mensen de hondentaal niet spreken. Als wij mensen een puppy proberen te corrigeren, kan dat al snel verkeerd begrepen worden. Dat kan te maken hebben met de uitvoering van de correctie. Mensen ontberen de lichaamstaal, reactievermogen en gedachtengang van honden. Het kan zo zijn dat de correctie nooit nodig was geweest, maar dat we ons geduld verloren! Het gevolg kan later ernstige gedragsproblemen tot gevolg hebben, zoals onredelijke angst, ongehoorzaamheid en agressiviteit.
Nieuwe inzichten leiden tot een positieve benadering
Voor een plezierige hond is een goede opvoeding onontbeerlijk. Wij mensen kunnen honden echter niet op dezelfde manier opvoeden zoals honden dat zelf doen. Dat lijkt misschien vanzelfsprekend, maar tot voor kort was opvoeden op basis van fysieke dominantie en bestraffingen nog zeer populair. Denk maar aan de hardhandige aanpak van Martin Gaus in de jaren ’80 – ’90. Tegenwoordig zijn er voor ons methodes ontwikkeld die goede resultaten geven. Het uitgangspunt is een positieve benadering waarbij geen correcties worden toegepast. Ten eerste omdat we die correcties toch verkeerd zouden uitvoeren, en misschien nog belangrijker, we kunnen de hond moeilijk kwalijk nemen dat we zelf onduidelijk en inconsequent zijn! Ook Martin Gaus Nieuwe Stijl heeft inmiddels de positieve methode omarmt en staat daar nu, enigszins ironisch, om bekend.
Kynologenclub
Voor hondencursussen kunt u terecht bij een kynologenclub. Een cursus volgen betekent overigens niet dat de opvoeding vervolgens automatisch gaat. Het grootste gedeelte van de opvoeding speelt zich nog steeds elke dag bij u af in huis. Het uurtje in de week op de club is bedoeld voor uitleg over de oefeningen en het laten zien wat u heeft geleerd. Ook komen u en uw hond daar in contact met andere mensen met hun honden, belangrijk voor de socialisatie.
Clicker-methode
Trainen met een positieve benadering is gebaseerd op het belonen van goed gedrag en het negeren van ongewenst gedrag. Het belonen kan op verschillende manieren. De hond voert een opdracht goed uit, en u geeft een snoepje als beloning. De tijd tussen het uitvoeren en het belonen is in de praktijk vaak te lang. De hond begrijpt dan niet dat hij wordt beloond voor de oefening. Om de tijd te overbruggen kan men een signaal geven. Dat kan uw stem zijn, maar ook een ander geluidje of zelfs een lichtje. Bij de clicker-methode gebruikt u een klein hulpmiddel dat een unieke klik laat horen. U klikt meteen na het gewenste gedrag, sneller dan u uw stem kunt gebruiken. Vervolgens geeft u de beloning. Uiteindelijk is de klik het signaal voor de hond dat hij iets goed heeft gedaan. De clicker-methode helpt u zo beter te communiceren met uw hond.
De clicker-methode is zeer effectief. Degene die mij de cursus EG heeft gegeven, had de clicker-methode toegepast op haar Rottweiler pup. Toen de pup pas anderhalf jaar was hadden zij al het G&G diploma gehaald!
Hondencursussen
Een cursus duurt ongeveer 12 weken, waarbij u elke week 1 of 2 uur op de club bent. Uit eigen ervaring heb ik veel mensen na een aantal zien afhaken. Als u thuis een paar keer dag met uw hond oefent is dat nergens voor nodig en kunt u met een voldaan gevoel de cursus in zijn geheel voltooien.
Afhankelijk van uw kynologenclub kunt u de volgende cursussen volgen. De onderstaande informatie is gebaseerd op de cursussen van KC Delft.
Vanaf 8 weken – Welpen Cursus
Met de welpencursus kunt u al beginnen nadat u het puppy van de fokker heeft gekregen. Deze cursus geeft u meer informatie over opvoeding en verzorging. Maak gebruik van deze gelegenheid om uw pup te laten wennen aan nieuwe omgevingen en andere honden en mensen.
Van 12 weken tot 6 maanden – Puppy Cursus
Met de belangrijkste commando’s wordt al op de puppycursus begonnen. Het niveau is nog vrij speels, maar neem het serieus: in deze periode leert uw hond meestal het makkelijkst en het meest. De indrukken die de pup nu op doet zijn belangrijk voor het latere leven van de hond. Aan de andere kant moet u ook niet te veel eisen van uw pup, want hij heeft ook nog de leeftijd om lekker te ravotten. Bij de examinering wordt daar uiteraard rekening mee gehouden. Bij de volgende cursussen is men een stuk strenger.
Vanaf 6 maanden – (Voortgezette) Elementaire Gehoorzaamheid
Bij deze cursussen gaat het er serieuzer aan toe. De nadruk ligt hier op de juiste uitvoering van de oefeningen en het opvolgen van commando’s. Als men de stof van deze cursus niet beheerst is het praktisch onmogelijk de andere activiteiten uit te voeren. Daarom is het behalen van een EG diploma een vereiste voor deelname aan een groot aantal activiteiten op de hondenclub.
Gedrag en Gehoorzaamheid
Bij G&G streeft men naar perfectionisme in het uitvoeren van oefeningen. Dit ziet er prachtig uit en geeft veel voldoening, maar vereist opperste discipline en concentratie van u en uw hond. G&G is er in verschillende niveaus. Voor elk niveau zijn er diploma’s en landelijke wedstrijden.